Toscane in de herfst

Toscane in de herfst

Olijfoogst

In Montepulciano is herfst de periode waarin de lokale bewoners druk zijn met het oogsten van olijven. Hier wordt alles handmatig geoogst. In deze tijd van het jaar zie je veel boeren rondrijden met vers geplukte olijven in plastic bakken. Zij brengen hun olijven naar de locale olijvenpers “frantoio.

nieuwe olijfolie 2020

Het is altijd een verrassing hoe de nieuwe oogst zal smaken. Maar ik heb de nieuwe olijfolie geproefd en hij is heerlijk!

Wijnoogst in Montepulciano

De druivenpluk is eind september, begin oktober geweest. Jaargang 2020 is een goed jaargang volgens Gattavecchi. Een onregelmatig koud voorjaar werd gevolgd door een warme en droge zomer.

De druiven zijn zeer geconcentreerd maar de productie is minder.

Coronavirus

Ik doe regelmatig aan buitenactiviteiten. De nodige uren zit ik achter mijn beeldscherm. Of ik studeer voor mijn volgende WSET-diploma.

WSET studie

Buiten bewegen is voor mij essentieel om nieuwe inspiraties op te doen. Mijn gedachten te verzetten.

wandelen langs de wijngaarden

fietsen in Montepulciano

De coronavirus staat voor velen een zeer moeilijke tijd. Het aantal besmettingen blijven maar stijgen in Italië. Het gaat niet goed. Wat ik alleen hoop is niet weer een volledige lockdown.

De bars en restaurants zijn open tot 18.00 uur. Buiten sporten mag, ook in groepsverband. Fitness centra, zwembaden, theaters en bioscopen zijn gesloten. Naar andere regio’s gaan is niet verboden, maar wordt wel afgeraden.

voorlopig mijn laatste pizza voor 2020

Dit zijn nieuwe maatregelen die tot 24 november gelden. Maar we vrezen dat de regels langer gaan duren. 8 december is feestdag, dat valt op een dinsdag. Dan hebben we “ponte” wat betekent brugweekend. Italianen gaan dan vaak een lang weekend eropuit. Dat moet nu voorkomen worden.

Najaar in Toscane

Toscane is een bezoek waard in elke periode van het jaar. Vreemd misschien, want er is weinig mooier dan Toscane in de herfst.

Toscaanse landschap

Er zijn minder toeristen. De buitentemperatuur ligt rond de 15-20 graden. Dat is een heerlijke temperatuur om activiteiten te doen. Zoals wandelen, fietsen of steden bezoeken.

In het najaar hebben de wijngaarden de meest prachtige kleuren. De bladeren op de wijnstokken zijn rood tot oranje en geel. Soms zie je achtergebleven rode druiventrossen hangen wat een mooi effect geeft in foto’s.

Sangiovese druiven in de herfst

Pian delle Ginestre

Vorige week was ik in Montalcino. Een prachtig dorpje te midden van de schoonheid van Val d’Orcia. Wijnhuis Pian delle Ginestre ligt op de zuidelijke hellingen van Montalcino. Het wijngoed en de wijngaarden liggen er prachtig bij.

Pian delle Ginestre wijngaarden

De wijnkelder van Pian delle Ginestre is een pareltje. Ik kreeg er een korte rondleiding.

wijnvaten Brunello di Montalcino

De familie Natalini is eigenaar van Pian delle Ginestre. Hun doel is om wijnen te produceren van de hoogst mogelijke kwaliteit. Pian delle Ginestre heeft menig hoge scores behaald met zijn Brunello wijn.

James Suckling heeft jaargang 2015 95 punten gegeven. Robert Parker heeft dezelfde wijn maar liefst 92 punten gegeven. Op een 100 punten schaal. De Brunello di Montalcino DOCG 2015 van Pian delle Ginestre is een uitstekende wijn.

Vasco Rosso wijnlijn

Vasco Rosso is een aparte wijnlijn van de Italiaanse zanger Vasco Rossi door wijnhuis Pian delle Ginestre. Vasco Rosso zijn exclusieve Toscaanse wijnen: Brunello di Montalcino DOCG; Rosso di Montalcino DOC en Toscana IGT. De buitenkant van de fles is net zo fraai als de wijn zelf.

 

Vasco Rosso wijnlijn “The taste of Sound”

Pian delle Ginestre heeft een enoteca in het centrum van Montalcino. Hier kun je de wijnen van Pian delle Ginestre en Vasco Rosso kopen.

Pian delle Ginestre wijnen

Lunch in Montalcino

In het centrum van Montalcino zijn momenteel nauwelijks toeristen te bekennen. De terrassen zijn leeg maar de restaurants en bars zijn overdag geopend. Tijdens mijn bezoek aan het dorp liet ik me een lunch en een goed glas Brunello wijn niet onthouden.

gevuld konijn met geroosterde aardappeltjes

huisgemaakte panna cotta met bosvruchten

Le Potazzine is een van mijn favoriete eetlocaties in Montalcino. Ik doe met hen de Brunello Wine and Food Experience. Volgend jaar is nog ver weg, maar we hopen onze plannen van 2020 snel te kunnen doorzetten. We missen de toeristen.

 

Een reuzenknoflook uit de Valdichiana vallei “Aglione”

Een reuzenknoflook uit de Valdichiana vallei “Aglione”

Aglione uit de Valdichiana vallei

Alberto Giorgi is een aglione teler in de Valdichiana vallei. Behalve aglione (reuzenknoflook) teelt Alberto ook verse groenten en fruit. 

Alberto Giorgi

Elke woensdag en vrijdagochtend staat hij met zijn marktkraam in Montallese lokale producten te verkopen. Montallese ligt in de provincie Chiusi. Het is een klein dorpje aan een doorgaande weg tussen Montepulciano en Chiusi.

Alberto heeft zijn grond in Montepulciano en in Chianciano.

Reuzenknoflook “Aglione”

Aglione is een knoflooksoort uit de streek “Valdichiana Senese”. Het is een reuzenknoflook. De smaak is “dolciastro”, aromatisch en mild. Ze wegen van 1 ons tot wel 1-2 kilo. Maar dat laatste is vrij uitzonderlijk. 

De aglione wordt ook de “aglio del bacio” (kus look of knoflook van de kus) genoemd. Je kunt deze knoflook eten zonder uit je mond te stinken. Je krijgt er geen oprispingen van.

In september worden de zaadjes (die zo’n 4-5 cm groot zijn) gezaaid. De oogsttijd van de aglione is in juni. Uiteraard speelt het klimaat een belangrijke rol bij de oogst. Als het veel regent in de winter kunnen de knoflooktenen in de grond kapot gaan.

Na de oogst wordt de knoflook eerst in de zon gelegd. De reuzenknoflook is dan nog groen. Daaropvolgend ligt de knoflook in een droge en schaduwrijke ruimte. De ruimte mag niet vochtig zijn.

 

De aglione kun je een jaar bewaren, mits je het in een droge ruimte bewaart.

Pici all’Aglione

Aglione kun je in alle gerechten toepassen.

Twee bekende pastagerechten met aglione uit de Valdichiana zijn: Pici all’Aglione (pasta i pici met tomaten-knoflooksaus) en Pici con le Bricciole (pasta i pici met broodkruimels).

Buon appetito!

Sugo all’aglione

I pici all’aglione

I pici al ragù

I pici ai frutti di mare | il Convento Vernaccia di San Gimignano DOCG

Alberto Giorgi

 

Olijfoliemolen in Montepulciano

Olijfoliemolen in Montepulciano

De Frantoio in Montepulciano

Frantoio betekent olijfoliemolen. Het is een olijfpers (molen) dat gebruikt wordt om de olijven te persen. De meeste olijfolie-producenten maken gebruiken van een externe olijfpers. Zoals in dit geval de “Frantoio di Montepulciano“.

Il Frantoio di Montepulciano is net buiten het centrum van Montepulciano. Het is een sociale coöperatie voor boeren die hun krachten en volumes hebben verenigd om prachtige extra vergine olijfolie te produceren. Ze tellen ongeveer 600 leden.

Olijfolie productie in Siena

De olijfgaarden bevinden zich in de provincie van Siena, zuid Toscane. De Toscaanse heuvels zijn zeer geschikt voor de groei van olijfbomen. Ze hebben een hoogte van ongeveer 300-650 meter boven zeeniveau.

In Siena zijn veel kleine olijfboeren die olijfgaarden onderhouden. De boeren investeren veel zorg en onderhoud in de olijfgaarden. Jaarlijks worden de bomen in de winter gesnoeid. En in de maand november worden de olijven geplukt.

De olijven worden met de hand geplukt door middel van machines die de olijven uit de bomen doen “trillen”. Sommige boeren gebruiken zelfs grote schud-machines.

De olijven worden daarna in kratten verzameld en direct naar olijfoliemolen gebracht.

De olijven worden eerst gewassen om de takjes en blaadjes te verwijderen. Daarna worden de olijven tot pasta vermalen.

Tijdens de productie van olijfolie blijft de temperatuur tussen de 26-28 graden. Het is olijfolie van hoge kwaliteit van de eerste koude pers of koude centrifugering.

Door het centrifugeren wordt de olie van het water gescheiden.

Nadat de olijfolie is gescheiden van het water wordt de olijfolie opgevangen in grote vaten waarna de olie gebotteld wordt in flessen of blikken.

Verschillende soorten olijfolie

De Frantoio di Montepulciano produceert verschillende soorten hoogwaardige olijfolie. Olijfolie extra vergine van de Frantoio di Montepulciano wordt gemaakt van de olijven-varianten: Leccino, Frantoio en Moraiolo.

Extra vergine olijfolie 100% Italiano

Een olijfolie blend van de traditionele Toscaanse olijven en andere Italiaanse olijven (o.a. uit Puglia). Deze olijfolie heeft een lekker bittertje in de “finish”.

Olio extra vergine di Oliva DOP Terre di Siena

DOP (Denominazione di Origine Protetta) is een kwaliteitsgarantie. Het product wordt gekenmerkt door de geografische omgeving. De productie moet in een specifieke omgeving plaatsvinden. De afkomst van de olijven is Siena.

Olio extra vergine di Oliva DOP Terre di Siena is een hoogwaardige olijfolie. De kleur is diepgroen en de smaak is kruidig. Deze olijfolie is alleen geschikt om koud te serveren.

Olio extra vergine di Oliva IGP Toscano

IGP (Indicazione di Origine Protetta) is gelijk aan de kwaliteitsgarantie DOP. IGP olijfolie is gemaakt van olijven uit de regio Toscane. Deze olijfolie is kwaliteit gegarandeerd.

Olio extra vergine di Oliva Biologico

Deze biologische olijfolie is biologisch gecertificeerd volgens de strikte Europese wetgeving. De regelgeving en controles voor de productie van biologische olijfolie zijn streng in Toscane. De productie is laag maar de kwaliteit is uitzonderlijk goed!

De smaak van deze olijfolie is zacht. Uitstekende olijfolie! Heerlijk voor op salades, vis,- vleesgerechten.

Algemene informatie olijfolie

Alle olijfolie producten smaken verschillend. De olijfolie smaakt des te lekkerder als hij net van de olijfpers komt. Olijfolie heeft een pure smaak.

Olijfolie is erg gezond. Het bevat gezonde vetten en het verkleint het risico op o.a. hart- vaatziekten. De bovengenoemde producten zijn geschikt om koud te serveren, zoals in dressings of marinades.

Je kunt extra vergine olijfolie ook verhitten om te braden en bakken. Persoonlijk raad ik dat af.

Het gehele jaar door is de olijfoliemolen “Il Frantoio di Montepulciano” geopend voor proeverijen.

Een video van het persen van de olijven tot extra vergine olijfolie:

 

Pasta i pici in restaurant La Solita Zuppa | bezoek Chiusi Toscane

Pasta i pici in restaurant La Solita Zuppa | bezoek Chiusi Toscane

I Pici

Pici is een dikke spaghettivariant die als primo piatto wordt gegeten. De verse pasta i pici is moeilijk buiten zuid Toscane te vinden. Bij restaurant La Solita Zuppa in Chiusi zijn de pici niet weg te denken!

Pasta i pici

Op de menukaart staan verschillende pici-gerechten: pici all’aglione (tomaten – knoflooksaus); pici ragù (vleessaus) en pici al ragù d’anatra (eendensaus).

Pici maken is niet moeilijk. De ingrediënten zijn eenvoudig: meel, water en olijfolie. De pastaslierten worden met de hand van binnen naar buiten gerold. Het is een vrij zware pasta.

Pasta i pici

In de supermarkten vind je huisgemaakte pici. De pici uit de supermarkten zijn best lekker. Ik eet ze vaak met vis “ai frutti di mare” of met vers gemaakte Pesto Genovese.

Met een beetje fantasie maak je thuis soms de lekkerste pastagerechten!

Restaurant La Solita Zuppa

De eigenaar van restaurant La Solita Zuppa is Andrea samen met zijn vrouw Lorella Casagni. Dineren in dit restaurant is een heerlijk avondje uit. Er heerst een goede sfeer met lokale gerechten en bijpassende wijnen. De bediening is vriendelijk en professioneel.

De gerechten op de menukaart zijn authentiek. Ze maken verschillende soorten soepen, maar ook huisgemaakte pasta, lokale vleesgerechten, toetjes en overheerlijke kaasplankjes.

Kaas dessert

Pasta i pici al tartufo bianco

Elke ochtend maken ze hun eigen verse pasta: ravioli, i pici en tagliatelle. Ik had de eer om het pastadeeg voor de pici uit te rollen tot dikke slierten.

Ik voelde me op dat moment even een Italiaanse mamma die de lekkerste gerechten klaarmaakt. Ook al was het deeg door Andrea al klaar gemaakt.

Andrea is een TOPchef. Op TripAdvisor lees je veel positieve beoordelingen.

Lampredotto

La Solita Zuppa is bekend om hun broodje met “lampredotto”. Lampredotto is Toscaanse streetfood. Het is de vierde maag van de koe. Over het algemeen wordt in Toscane veel orgaanvlees gegeten. Ikzelf vind Lampredotto niet echt lekker. Het heeft een typische en vettige smaak. Maar de locals lopen graag een straatje om voor een broodje lampredotto.

La Solita Zuppa is een slow food restaurant en ze staan in de Michelin Gids. Op de muren zie je verschillende oorkondes en prijzen hangen.

Andrea is een gecertificeerd sommelier en hij kan als geen ander je de beste wijn adviseren bij elk gerecht die je bestelt.

Sinds 27 mei, na de lockdown in Italië, is het restaurant weer open gegaan. Het is handig om te reserveren. Ze zijn elke dag geopend voor lunch en diner. Behalve op dinsdag, dan is La Solita Zuppa gesloten.

Chiusi

In de omgeving van Montepulciano ligt Chiusi. Chiusi is een dorpje op een rotsachtige bergkam. Het was vroeger een Etruskische stad.

Ze vermoeden dat in Chiusi Città de machtigste Etruskische koning “Porsenna” ligt begraven. Onder de stad is een complex systeem van onderaardse tunnels. Het ondergrondse labyrint zijn hoogstwaarschijnlijk een stuk van het graf. Maar dat is nooit helemaal bewezen.

De ondergrondse galerijen zijn een voormalig Etruskisch watersysteem. Je kunt een ondergrondse wandeling maken met een lokale gids.

Chiusi ligt in een mooie landelijke omgeving. Het dorpje is te verdelen in Chiusi Scalò en Chiusi Città.

In Chiusi città, het oude centrum, is een belangrijk Etruskisch museum: Museo Nazionale Etrusco. In het museum kun je archeologische vondsten bewonderen.

Chiusi Scalò is het moderne gedeelte. Hier vind je bars, restaurants en modieuze cafés.

Hoe bereik ik Chiusi

Chiusi is niet alleen met de auto maar ook met de trein goed bereikbaar. Hier zijn (snelle) treinverbindingen naar Rome en Florence. Vanuit Chiusi Scalò (treinstation) zijn taxi’s en bussen naar het oude centrum van Chiusi.

Gelateria

Mijn favoriete gelateria in Chiusi Scalò is Green Bar in Via Cassia Aurelia I, 107. Deze gelateria is op loopafstand van het treinstation.

Lago di Chiusi

Het meer van Chiusi is slechts 5 minuten rijden van het centrum. Je kunt hier fietsen en prachtige wandelingen maken.

Er is ook een goed visrestaurant Pesce d’Oro. In dit restaurant wordt de traditionele keuken gegeten: gerechten met vis uit het Lago di Chiusi. Bijvoorbeeld Pesce di Lago Brustico. Een visgerecht uit de Etruskische tijd. Yummy!

Il brustico “pesce del lago”

Elk jaar in september vindt hier een hardloopwedstrijd plaats: Giro Lago di Chiusi.

De afstand is 18 km. Het is een leuke run om te mee te maken! Maar je kunt ook deelnemen aan de georganiseerde wandeltocht.

Enjoy!

Hardlopen in Toscane

Giro Lago di Chiusi

 

Bezoek Pienza in de Val d’Orcia vallei

Bezoek Pienza in de Val d’Orcia vallei

Bezoek Pienza

Vorige week bracht ik een bezoek aan Pienza in Val d’Orcia. Het is voor mij nu een unieke kans om Toscane te ontdekken. Het is allicht mistroostig, maar plaatsen zonder veel mensen is ook heel mooi om nu ongestoord te genieten.

Sinds 3 juni zijn de grenzen in Italië weer heropend. Maar ondanks het vrije verkeer waren er weinig mensen op straat. Misschien een handjevol locals en bezoekers uit de omgeving.

Het mooie Toscane is een droombestemming voor veel mensen. Glooiende heuvels, pittoreske dorpjes en schilderachtige landschappen. Het is daarom niet zo gek dat Val d’Orcia is toegevoegd aan de UNESCO Wereld Erfgoedlijst.

Ook Pienza staat op de UNESCO lijst.

Geschiedenis

Pienza is gesticht in het dorpje Corsignano in 1405. Toen Aeneas Silvius Piccolomini paus Pius II werd liet hij in drie jaar zijn ideale stad verrijzen. Vandaag de dag is Pienza niet echt middeleeuws meer en al evenmin renaissance. Het is een klein Toscaans juweeltje.

Hoe bereik ik Pienza

Pienza is op 12 km afstand gelegen van Montepulciano. Het plaatsje kun je bereiken met de auto. Buiten het centrum parkeren is de beste optie. Bijvoorbeeld in de Via della Madonnina kun je gratis parkeren. Parallel aan deze straat is een panoramisch wandelpad naar het centrum.

Er gaan overigens ook bussen van Montepulciano naar Pienza en vica versa. Voor meer informatie: Tiemme SpA.

Val d’Orcia

Er woont een handjevol mensen. In de hoofdstraat Corso Rossellino vind je veel (kaas)winkeltjes, terrasjes en historische gebouwen.

Een aantal mooie bezienswaardigheden zijn o.a. de kathedraal, het gemeentehuis en de Palazzo Piccolomini (Pauselijke paleis).

Kaasboerderij in Pienza

Pecorino kaas wordt gemaakt in Pienza. Het is één lekkerste Italiaanse kazen gemaakt van schapenmelk. Je hebt verschillende soorten Toscaanse pecorino kazen: stagionato (gerijpt); semi-stagionato (licht gerijpt) en fresco (jong).

Persoonlijk ken ik Fattoria Pianporcino. Deze kaasboerderij in Pienza produceert de lekkerste schapenkazen. De eigenaar Giuseppe Bussu is uiterst sympathiek (op de foto rechts).

Deze foto is gemaakt voor de Coronavirus.

Fattori Pianporcino

Voor een bezoek aan deze fattoria is reserveren verplicht. Zeker met de nieuwe maatregelen die er nu zijn.

E-mail: info@fattoriapianporcino.it
Adres: Podere Pianporcino 109, 53026 Pienza

Pecorino kaas

Culinaire liefhebbers kunnen hun hart ophalen. In het centrum is een overvloed aan lekkere locale wijnen (Vino Nobile di Montepulciano en Brunello di Montalcino), Toscaanse pasta’s “i pici”, antipasti en pecorino kazen.

Er zijn tal van restaurants en wijnbars voor een goed glas wijn en lekker eten.

Pienza is ook een romantisch plaatsje met straten als Via dell”Amore en Via del Bacio.

Pienza

Pienza

Fietsen in Toscane

In plaats van in de auto te stappen, kun je ook de fiets nemen naar Pienza.

Fietsen in Toscane

Er zijn prachtige fietsroutes in de omgeving van Montepulciano en Pienza.

Voor een onvergetelijke fietstocht kun je (FAT) e-bikes en mountainbikes huren bij ByeBike en Urban Bikery in Montepulciano.

Urban Bikery

De onverharde wegen en geasfalteerde wegen zijn netjes bijgehouden. Je kunt hier fietstochten maken met de hele familie.

Het is een prachtig gebied en een absolute aanrader!